Kurs języka łemkowskiego online

Dlaczego powstał ten projekt?

Prowadząc od lat działania społeczno-kulturalne w łemkowskim środowisku oraz tworząc materiały edukacyjne dla dzieci i młodzieży, zauważyliśmy szeroką potrzebę wsparcia w nauce języka łemkowskiego osób dorosłych i nastolatków.

Łemkowie, którzy przeżyli traumę wysiedlenia w czasie akcji “Wisła”, przez lata wstydzili się mówić po łemkowsku i bali się przyznawać do własnego pochodzenia. Rok 1989 i rozwój demokracji w Polsce rozbudził aktywność łemkowskiej mniejszości i dał szansę na swobodne działanie w sferze społeczno-kulturalnej, dzięki czemu skrywane dotąd wartości łemkowskie zaczęły na nowo rozkwitać. Niestety lata życia w ukryciu sprawiły, że średnie pokolenie Łemków nie otrzymało podstawowej wiedzy od swoich rodziców i dziadków, m.in. w zakresie nauki języka ojczystego, którego chcieliby uczyć swoje dzieci. Dziś według danych z ostatnich dwóch Spisów Powszechnych więcej osób deklaruje łemkowską tożsamość, niestety mniej osób mówi w domu po łemkowsku.

Wielokrotnie zwracano się do nas, byśmy podjęli się zorganizowania zajęć języka łemkowskiego. Dlatego powstała ta inicjatywa, która bez względu na dzielące nas kilometry, pozwoli nam się spotkać i razem uczyć.

Dla kogo jest ten kurs?

Zajęcia przygotowane zostały z myślą o osobach dorosłych i nastolatkach o różnym stopniu znajomości języka łemkowskiego. Możesz zacząć “od zera” lub rozwijać swoją wiedzę. Nie znasz łemkowskiego w ogóle? Dużo rozumiesz, ale nie mówisz po łemkowsku? A może potrafisz mówić, ale nie umiesz czytać i pisać cyrylicą? Jeśli tylko czujesz chęć i potrzebę nauki języka łemkowskiego, jest to dla Ciebie ważne oraz masz w sobie gotowość, by poświęcić temu czas i uwagę, to bardzo serdecznie zapraszamy Cię do uczestnictwa.

Czy w zajęciach mogą uczestniczyć dzieci?

Lekcje języka łemkowskiego online są przygotowane dla osób dorosłych oraz nastolatków. Z uwagi na formę zajęć i konieczność patrzenia na ekran odradzamy, by dzieci w nich uczestniczyły. Dla najmłodszych zdecydowanie sugerujemy lekcje stacjonarne z udziałem rówieśników. Mimo wszystko zapraszamy do udziału Ciebie, Rodzicu! Pamiętaj, że Twój język jest kluczową podstawą w domowej komunikacji i to jest najlepsze, co możesz dać swojemu dziecku.

Czego się spodziewać?

• Kurs będzie trwał od 15 października do 14 listopada 2025 roku.
• Zajęcia odbywają się w formie online, dlatego konieczny jest dostęp do internetu.
• 5 półtoragodzinnych lekcji to 10 godzin lekcyjnych — w tym czasie uzyskasz solidne podstawy do dalszej samodzielnej pracy.
• Lekcje dla poszczególnych grup będą odbywać się raz w tygodniu.
• W formularzu zgłoszeniowym znajdziesz grafik zajęć, masz w nim możliwość wyboru terminu, który najbardziej Ci odpowiada.
• Jeśli nie znasz łemkowskiego, zapoznamy Cię z alfabetem, nauczysz się czytać i pisać, poznasz przydatne wyrażenia, kontekst kulturowy, fragmenty łemkowskich utworów i będziesz ćwiczyć konwersację z innymi uczestnikami przy wsparciu prowadzącej.
• Jeśli znasz łemkowski, ale odczuwasz braki w niektórych obszarach, przyjrzymy się bliżej nurtującym Cię zagadnieniom i będziesz mieć szansę je przećwiczyć. Będziemy czytać, pisać i mówić po łemkowsku, a także pracować z łemkowskimi tekstami, materiałami audio i video.
• W czasie kursu będziesz otrzymywać materiały do pracy na lekcjach. Zalecamy je drukować, choć nie jest to konieczne — na pewno z wydrukami będzie Ci dużo łatwiej.
• Dla utrwalenia wiedzy otrzymasz materiały do pracy samodzielnej w domu.
• Możesz liczyć na wsparcie nauczyciela, który będzie nie tylko przekazywać wiedzę, ale też zweryfikuje Twoje postępy, wskaże obszary do poprawy i da wskazówki do dalszego rozwoju.
• Lekcje odbywać się będą w 5-osobowych grupach, dzięki temu poznasz ludzi, którzy mają podobny poziom znajomości języka i podążają tą ścieżką, co Ty — też szukają możliwości, żeby nauczyć się łemkowskiego.
• Udział w kursie jest bezpłatny.

Kilka słów od prowadzącej

Cześć! Mam na imię Oksana i jestem Łemkinią. Miałam szczęście wychować się w domu, w którym mówi się po łemkowsku. Nie zawsze wszystko było dla mnie jasne i oczywiste, dziś wciąż odkrywam coś nowego, bo nauka języka (nawet ojczystego) nigdy się nie kończy.

Z wykształcenia jestem filologiem, znam kilka języków słowiańskich, co pomaga mi dostrzec podobieństwa i różnice między łemkowskim a językami bliższych i dalszych sąsiadów. Tworzę po łemkowsku audycje radiowe, filmy, utwory literackie i publicystyczne, publikacje edukacyjne, książki dla dzieci, audiobooki i wiele różnorodnych projektów. Lata pracy z językiem łemkowskim pozwoliły mi stopniowo go szlifować, odkrywać zakurzone karty przeszłości i wyrażać w nim to, co nam współczesne.

Wiem, że samodzielna nauka języka nie jest łatwa, dlatego chętnie pomogę Ci w stawianiu pierwszych kroków lub poszerzaniu swojej wiedzy. Będzie mi bardzo miło Cię poznać!

Co o naszym kursie mówią uczestnicy?

Podobny kurs języka łemkowskiego zrealizowaliśmy w 2022 roku, wówczas na zakończenie zajęć poprosiliśmy uczniów, by w ankiecie podzielili się swoimi przemyśleniami. Oto one!

• ”Dzięki zajęciom z języka łemkowskiego nauczyłam się przede wszystkim pisać i czytać, z czego jestem niesamowicie zadowolona. Dodatkowo przełamałam barierę językową i nauczyłam się prowadzić konwersację.”
• “Do tego były świetne anegdoty i ciekawostki kulturowe. Także cały cykl zajęć, mimo że krótki, dał mi bardzo porządne podstawy do dalszej, także samodzielnej, nauki języka łemkowskiego.”
• “Dyskutowaliśmy na tematy, które nas interesowały i próbowaliśmy wspólnie odpowiadać na własne pytania dotyczące tego języka.”
• “Kurs miał dla mnie również bardzo duże sentymentalne znaczenie. Sama nie nauczyłabym się tak dużo, a to jednak trochę, jakbym odzyskała babcię, której nigdy nie poznałam.”
• “Zajęcia języka łemkowskiego były na wysokim poziomie. Bardzo jestem zadowolony z możliwości wzięcia w nich udziału. Jestem również zadowolony z poziomu merytorycznego zajęć.”
• “Bardzo dużo się dowiedziałem, chociaż miałem już kontakt z językiem ukraińskim i w moim domu mówi się “po naszemu”, gdzie wykorzystujemy język polski, łemkowski i ukraiński, natomiast nigdy wcześniej nie miałem możliwości uczenia się tego języka i nie wiedziałem, kiedy kończy się język ukraiński, a zaczyna łemkowski i odwrotnie.”
• “Zajęcia były prowadzone w ciekawej formie i na duży plus jest quiz, który był na końcu każdych zajęć, dzięki czemu można było utrwalić sobie wiedzę, którą nabyło się na zajęciach. Na plus oczywiście również zadania domowe, bo bez nich nie dałoby rady poćwiczyć samemu języka.”
• “Lekcje były świetne! Pozwoliły mi nabyć podstawową wiedzę z zakresu słownictwa oraz umiejętność czytania i pisania cyrylicą. Zajęcia przebiegały w przyjaznej i luźnej atmosferze, sprzyjającej nauce. Jedynym minusem zajęć jest to, że było ich tak mało :)”
• “Zajęcia, były arcyciekawe. Byłem w szoku, że jestem w stanie w tak krótkim czasie poznać i nauczyć się tak dużo, materiał wyłożony w przystępnej i łatwej formie. Jedyny mankament, że tak szybko kurs się skończył.”

Zapisy trwają do 26 września 2025 roku

Ilość uczestników bezpłatnych zajęć języka łemkowskiego jest ograniczona, skontaktujemy się z osobami, które przejdą pomyślnie etap rekrutacji.